Eu, que son moi curioso, tendo a observar todo o que me arrodea en todo momento, pero unha das cousas nas que máis adoito fixarme é na arquitectura; unha fachada bonita, unha porta señorial, unha fiestra antiga... encántame. Polo que cando nos comentaron que unha das actividades que íamos a facer no proxecto #DescubriendoRíasBaixas con minube e Turismo Rías Baixas era unha visita guiada pola arquitectura modernista da Estrada fíxome moitísima ilusión.
Para esta visita pola vila tivemos de guía a Carmela Sánchez Arines, de etnoga, historiadora da arte e moi boa coñecedora de tódolos recunchos da Estrada.
Yo, que soy muy curioso, tiendo a observar todo lo que me rodea en todo momento, pero una de las cosas en las que más suelo fijarme es la arquitectura; una fachada bonita, una puerta señorial, una ventana antigua... me encanta. Por lo que cuándo nos comentaron que una de las actividades que ibamos a hacer en el proyecto #DescubriendoRíasBaixas con minube y Turismo Rías Baixas era una visita guiada por la arquitectura modernista de A Estrada me hizo muchísima ilusión.
Para esta visita por la villa tuvimos de guía a Carmela Sánchez Arines, de etnoga, historiadora del arte y muy buena conocedora de todos los rincones de A Estrada.
A Estrada é un concello situado no norte da provincia de Pontevedra. A súa capital é a vila do mesmo nome, que concentra unha das maiores poboacións do interior da provincia, moi ligada coa emigración que houbo en Galicia e que ten reflexo a través do seu urbanismo.
A historia da vila é bastante recente, pois ten a súa orixe a mediados do século XIX, pero rápidamente tivo un importante crecemento, debido en parte á súa estratéxica situación nun cruce de camiños (de aí o seu nome).
A Estrada es un concello situado en el norte de la provincia de Pontevedra. Su capital es la villa del mismo nombre, que concentra una de las mayores poblaciones del interior de la provincia, muy ligada con la emigración que hubo en Galicia y que tiene reflejo a través de su urbanismo.
La historia de la villa es bastante reciente, pues tiene su origen a mediados del siglo XIX, pero rápidamente tuvo un importante crecimiento, debido en parte a su estratégica situación en un cruce de caminos (de ahí su nombre, estrada es carretera en gallego).
Sen embargo, unha das características deste crecemento urbano débese ás aportacións económicas dos emigrantes, os chamados "indianos", que trouxeron á vila un estilo denominado "eclecticismo", derivado do modernismo. Destaca sobre todo o edificio chamado "A casa do Capón" (arriba), situado na praza principal, tamén coñecida coma "A Farola". Este chama a atención pola súa cúpula de cor entre vermella e framboesa. Foi construído en 1926 e o seu promotor foi Manuel Porto Verdura, alcumado "O Escobeiro", un emigrante que marchou a Cuba e que é o responsable de varios edificios deste estilo na vila.
Sin embargo, una de las características de este crecimiento urbano se debe a las aportaciones económicas de los emigrantes, los llamados "indianos", que trajeron a la villa un estilo denominado "eclecticismo", derivado del modernismo. Destaca sobre todo el edificio llamado "Casa do Capón" (arriba), situado en la plaza principal, también conocida como "A Farola". Este llama la atención por su cúpula de color entre rojo y frambuesa. Fue construído en 1926 y su promotor fue Manuel Porto Verdura, apodado "O Escobeiro", un emigrante que se fue a Cuba y que es el responsable de varios edificios de este estilo en la villa.
Casas con galerías modernistas na rúa Calvo Sotelo, unha das maiores concentracións deste tipo de arquitectura que se conservan a día de hoxe na vila.
Casas con galerías modernistas en la calle Calvo Sotelo, una de las mayores concentraciones de este tipo de arquitectura que se conservan hoy en día en la villa.
Xunto con este desenrolo urbanístico, A Estrada vivía ademáis un esplendor que a convirteu nunha vila diferente a avanzada ao seu tempo, con moitas inquietudes culturales e na que existían xornales coma El Emigrado, La Voz del Pueblo ou El Eco Estradense. Asimesmo era coñecida coma "a vila airista", pois dicíase que a calidade do seu aire curaba todo tipo de males e era recomendado ata por médicos, converténdose nunha especie de lugar de peregrinaxe.
Junto con este desarrollo urbanístico, A Estrada vivía además un esplendor que la convirtió en una villa diferente y avanzada a su tiempo, con muchas inquietudes culturales y en la que existían periódicos como El Emigrado, La Voz del Pueblo o El Eco Estradense. Asimismo era conocida como "la villa airista", pues se decía que la calidad de su aire curaba todo tipo de males y era recomendado hasta por médicos, convirtiéndose en una especie de lugar de peregrinaje.
Edificio "da Esquina", tamén promovido por Manuel Porto Verdura "O Escobeiro".
Edificio "de la Esquina", también promovido por Manuel Porto Verdura "O Escobeiro".
Exemplo de edificio rehabilitado que non sucumbiu ao feísmo e conservou nunha medida bastante boa o estilo modernista orixinal.
Ejemplo de edificio rehabilitado que no sucumbió al feísmo y conservó en buena medida el estilo modernista original.
Exemplo de edificio que sucumbiu ao feísmo e alterou a estética e estrutura orixinal.
Ejemplo de edificio que sucumbió al feísmo y alteró la estética y estructura original.
Coma en tódalas vilas galegas, A Estrada sufriu na segunda metade do século XX unha maior desorde urbanística e hoxe existen numerosos exemplos do chamado "feísmo" arquitectónico, substituíndose moitas edificacións modernistas por edificios de todo tipo de estilos e tamaños (como mostra, a foto inmediatamente superior), polo que podemos dicir que hoxe en día as construcións modernistas son unha especie de tesouro a conservar.
Como en todas las villas gallegas, A Estrada sufrió en la segunda mitad del siglo XX un mayor desorden urbanístico y hoy existen numerosos ejemplos del llamado "feísmo" arquitectónico, sustituyéndose muchas edificaciones modernistas por edificios de todo tipo de estilos y tamaños (como muestra, la foto inmediatamente superior), por lo que podemos decir que hoy en día las construcciones modernistas son una especie de tesoro a conservar.
A curta idade da vila nótase cunha ollada ao mapa, pode verse a simple vista un rueiro moi ordeado, con rúas rectas e sen apenas estreitas e tortuosas ruelas típicas das poboacións máis antigas.
Pero outra forma de saber se unha vila é nova ou antiga é a súa igrexa, e é que a igrexa que se atopa no centro, a de San Paio, foi inaugurada fai pouco máis de 80 anos e ten un campanario de cemento (fotos inmediatamente superiores).
La corta edad de la villa se nota con una ojeada al mapa, pues se ve a simple vista un callejero muy ordenado, con calles rectas y sin apenas estrechas y tortuosas calles títpicas de las poblaciones más antiguas.
Pero otra forma de saber si una villa es nueva o antigua es su iglesia, y es que la iglesia que se encuentra en el centro, la de San Paio, fue inaugurada hace poco más de 80 años y tiene un campanario de cemento (fotos inmediatamente superiores).
Entrada dun edificio modernista, co seu característico chan de baldosa hidráulica e portón.
Entrada de un edificio modernista, con su característico suelo de baldosa hidráulica y portalón.
Casa do concello, obra de Franco Montes. Xunto co edificio da Farola o edificio máis emblemático da vila, tamén destacable pola súa cúpula. Orixinariamente era de cor tella. En 2017 foi alcanzada por un raio e tivo que ser reformada.
Casa consistorial, obra de Franco Montes. Junto con el edificio de la Farola, el edificio más emblemático de la villa, también destacable por su cúpula. Originariamente era de color teja. En 2017 fue alcanzada por un rayo y tuvo que ser reformada.
Escudo na casa do concello. O 1840 non se refire ao ano da súa construción, senón a un acontecemento sucedido nas guerras carlistas.
Escudo en la casa consistorial. El 1840 no se refiere al año de su construcción, sino a un acontecimiento sucedido en las guerras carlistas.

Quiosco ao lado da casa do Concello.
Quiosco al lado de la casa consistorial.
Pero A Estrada é moito máis que a vila que leva o seu nome. É un dos concellos máis extensos de Galicia, cunha superficie de 281 kilómetros cadrados (por comparación, A Illa de Arousa ten tan só 7 kilómetros cadrados, 40 veces máis pequeno), cun territorio que abrangue 51 parroquias e unha orografía que vai dende montes con altitudes superiores aos 700 metros ata zonas de vales, entre os que destaca o val do río Ulla, que marca o límite natural polo norte coa provincia da Coruña.
Polo termo municipal estradense tamén transcorre outro importante río galego, o Umia. Preto deste é onde se atopa a outra parada que fixemos neste concello: o lagar da Sidrería Ribela.
Pero A Estrada es mucho más que la villa que lleva su nombre. Es uno de los concellos más extensos de Galicia, con una superficie de 281 kilómetros cuadrados (por comparación, A Illa de Arousa tiene tan sólo 7 kilómetros cuadrados, 40 veces más pequeño), con un territorio que alberga 51 parroquias y una orografía que va desde montes con altitudes superiores a 700 metros hasta zonas de valles, entre los que destaca el valle del río Ulla, que marca el límite natural por el norte con la provincia de A Coruña.
Por el término municipal estradense también transcurre otro importante río gallego, el Umia. Cerca de éste es donde se encuentra la otra parada que hicimos en este concello: el lagar de la Sidrería Ribela.
A Sidra Ribela prodúcese nun lagar situado no lugar de Trabadela, parroquia de Ribela. É unha antiga casa de aldea restaurada, e nela degustamos unha cata das variedades de sidra que producen, á calor dunha cheminea neste lugar tan acolledor (foto inmediatamente inferior).
La Sidra Ribela se produce en un lagar situado en el lugar de Trabadela, parroquia de Ribela. Es una antigua casa de aldea restaurada, y en ella degustamos una cata de las variedades de sidra que producen, al calor de una chimenea en este lugar tan acogedos (foto inmediatamente inferior).
Esta sidrería produce de forma ecolóxica, empregando variedades autóctonas de mazá ecolóxica, respectando o medio ambiente e emitindo cero residuos. Elaboran a sidra de forma tradicional, deixando que madure nun baixo na propia bodega. A min persoalmente gustoume moito, e concretamente a variedade "Bágoas na choiva" encantoume!
Se queredes probala, podedes comprar ou reservar cita para visitar o lagar aquí.
Esta sidrería produce de forma ecológica, utilizando variedades autóctonas de manzana ecológica, respetando el medio ambiente y emitiendo cero residuos. Elaboran la sidra de manera tradicional, dejando que madure en un bajo en la propia bodega. A mí personalmente me gustó mucho, y concretamente la variedad "Bágoas na choiva" (lágrimas en la lluvia) me encantó.
Si queréis probarla, puedes comprar o reservar cita para visitar el lagar aquí.
Unha boa forma de rematar a nosa visita pola vila airista!
Ata o próximo curruncho!
¡Una buena forma de terminar nuestra visita por la villa airista!
¡Hasta el próximo curruncho!
- 03:53:00
- 0 Comentarios